Thursday, August 13, 2015

Adigu Idhaaftaye Bal Aayatiin Ka Aan Dhawro,  Qaybtii Labaad.
Khadar Jaambiir Egeh's photo.Ismahaan Xaaji Mooge waa gabadh uu ilaahaay qurux iyo haaybadba ku manaaystey, waxaanay ka soo jeedaa qooys maalqabeena oo lagu hirto.
Aabaheed Xaaji Mooge waxa uu ku jiraa tijaarta uugu waaweeyn ee sida gaar ka ah looga tilmaamo deegaanka iyo si guudba looga yaqaano geyiga deegaanada soomaliyeed. Xaaji Mooge waxa uu ahaa nin uu Eebe ku manaaystey maal aduunyo balse wax ubada waxa uu ilaahaay siiyey laba gaboodh oo mataano ah oo aanu wiil ku jirin. Labadaas Gabdhiood ee mataanaha ahaa oo la kala yidhaahdo Ismahaan iyo Ayaan waxa u dhalay Hooyo Bilan oo ahaayd afadiisa qudha ee aaney u labaayn xaaskale aduunyadana uu iyada uugu jecelyahay.
Magan waxa uu socodka soo kalwiyoba markii uu soo gaadhay goobtii aay bilcanta gabadheed taagnaayd waabu gartey gabadhii oo waaba (Ismahaan Xaaji Mooge), waxaanay kala hortimid waji furan oo aay farxad iyo xushmo gaara ku la dhan tahay, waxaanay ku salaantay waji xishood ku jiro oo aad moodo in dhoola cadeeynteeda hadana uu ku jiro daaymo aanay madaxa kor uugu qaadaayn xaga uu Magan ka xigo, waxaanad Ismahaan aad ku mataali kartaa qofkii uu abwaanku ku sifeeyay maansadii sii uu lahaa:-
Ilka u eeg daruurtiyo
Cridkaaga duhul ka ah
Mowluhu kugu daahiyo
Dibno duxusha moodiyo
Mar mar dib uga faydiyo
Sanqaroorka soo degey
Indha deeraleeyeey
Daymada xishoodka
Markaad luqunta dadabtaa
Kolb laygu didayaa
Oo laayga darayaa
Indha deeraleeyeey
Dumar ugu filrooneey
Dayax shan iyo tobanaay
Dahab lagu mataaleey
Da,daa tehee todobiyo toban
Gugan loogu darayee
Indha deeraleeyeey.
Magan waxa uu Ismahaan ku salaamay waji aad u didsan oo uu ka yaab ku jiro waxaanu hadalkiisii u dhacay sidanL:- "Gacaliyo Ismahaan maxaa goortan goobtan cidlada ah ee jabaqda xayawaanka mooyee uu dadka socodkiisa uu yar yahay kaligaa taagay ee aad ku sugaaysay” Ismahaana iyada oo inta aay dhulka hoos u jaleecaayso xishood badana uu ka muuqdo ayaa aay uugu jawaabtey:”Gacaliye Magan macaanoow adaan meesha saakoo dhan aan kuu taagnaa oo waxaan kuu siday Fariin u baahan in aad jawaabteeda ka soo fikirto oo aad jawaabtaada oo waafiya aad i soo siiso xilliga aaynu nusasaacaha hore ee biririfta ah aaynu kaga baxano duruusteena subaxnimo ee saaka.
Magana waxa uu uugu jawaabay taasi waa balan buuxa in aan markaa aad balanka aad inoo astaaysay aan jawaab buuxda ku siindoono balse ma ku su,aali karaa Ismahaaneey Gacaliyo waxa aay fariin tani tahay?
Ismahaan waxa aay uugu jawaabtey gacaliye ha dheeraaysan fahanka fariintani adaa fahmi doona dulucda iyo ujeeda aay fariintani xanbaarsan tahay.
Markii intaas lays dhaafsaday ee aay Ismahaan gudoonsiisay Magan fariintii aay u sidey oo ku dahaadhan gal aad u qruxbadan oo lagu soo asteeyay farshaxan qiimo badan ayaa uu midkastaba u dhaqaaqay hada waa Ismahaan iyo Magane halkii uu kaga beegnaa jidkooda Dugsiga sare ee Tamacade halkaas oo aay saaka ka bilaami doonaan duruustii caadiga u ahaayd ardayda ee aay qaadan jireen maalin kasta sidii horeba caadada u ahaan jirtey.
La Soco Qormooyinka Dambe
Khadar Jaambiir Cige

Adigu idhaaftaye bal aayatiiinka aan dhowro Qaybtii-1aad
Waa arooryo sugan oo ku suntan ugbaad saxansaxo udgoon badan
Miiraalihii mahiigaan ee maasheeyey gayiga ayaa biyihii uu dhigay
Roobkaasi aay weli ka sii muuqdaan meelaha godan. Dhijaam dhexdoodana xareedi ayaaba widh idhaysa oo weliba hareeraha dhijaamahaasi waxaa ku ururaysan shimbiro aad u qurrxoon oo midbayo gooni gooniyi ahi aay ku xardhan yihiin baalashooda gaar gaarka ah, kuwaas oo ku hadaaqaya codod aad u raaxo badan oo aay maqalka dhaguhu muanayaan, meel dheerna laga maqlaayn oo aan lahaayn dayaan qaaylo badan.
Geedaha dushoodana waxaa isqabsadey ubaxyo caaynba caayna iyo caleen wada agaaran.
Ilaayska dahabiga ah ee aay huwatay cadceeda aroornimo ee godka kor uuga soo baxaaysa ayaa falaadhaheega casuusiga ah ee ku dhacaaya dhijaamaha iyo meelaha godan ee aay xareedu wadhan tahay ayaa uu halkaas ka samaaysmay midab dahabiyo oo muuqaal sifo gaara leh indhihii arkaana aanay malaayn karaayn muuqaalkaas.
Muuqaalka humaag sawir hadheedh ee ka soo mudhaya wadiiqada yar ee kugu ridaaysa jidka weeyn ee laamiga ah ee tagtay magaalada Gabiley ayaa uu humaagaasi kuu sifaaynayaa marka aad in dhawra sii dhugatid shabaha sawirkaas in uu yahay muqaal aad ku micnaaysan karto sifahaas in uu yahay muuq gabadheedh balse aay haddana dhugashada aanad si fiican uuga bogan Karin.
Dhinaca kale ee wadiiqadaa jihadeeda waqooyi ee xagga galoolay markaa lagu soo socdo laamiga weeyn ee taga magaalada gabiley ayaa isna muuqaalka sawir-hadheed ee bildhaan araga fog ka soo mudhaya uu isna horudhac u yahay wiil la yidhaahdo Magan.
Balse waxa uu magan soo socdo in doora ee uu wax yar u soo jiro halkii aay bilcantaa gabadheed aay taagnaayd ee uu gartay bilcantaa ayaa Magan waxaa maskaxdiisa ku soo dhacay su,aalo dhawra oo ku adkaaday in aay maskaxdiisu si fudud aay isla markiiba jawaabo degdega uuga bixiso,balse su,aashu waxa aay tahay maxaay ahaayeen su,aalahaas uu maankiisu maaraayn kari waayey!!
1- Waxa uu Magan la yaabay goortan iyo goobtan cidlada ah waxaa gabadha kaligeed taagey?
2- Muraadka weeyn ee mina subaxda hore ee loo diyaar garoobaya duruustii waxbarasho ee dugsiyada oo aay taas ku mashquul yihiin ardaydu waxa bilcantan oo ka mid ahaayd ardaydaa kaligeed ku soo ka lifey in aay goobtan cidlada ah aay ku sugto qof kale iyo arinka aay u socoto?
3- Balse waa kuma qofkan aay u socotey ee aay u lahaayd muraadkan culus?
4-Gabadhuse waa tuma, Ismahaan mise Ayaan?
Gabadhu Ayaan maahee waa Ismahaan Xaaji Mooge ,balse dadku had iyo goor waay ku halmaamaan in aay si fudud u kala gartaan Ayaan Xaaji Mooge iyo Ismahaan Xaaji Mooge oo tii aad aragtaaba waa tii kuu kale waana laba mataanood oo aan lagu kala saari Karin xag muuqaal iyo xag codka iyo cag socdka oo xiitaa labada waalid ee dhalay ayaa mararka qaarkood ku halmaama mida aay ahaayd oo Ismahaan mar uugu yeedha Ayaan!
Goortan iyo goobta aay gabadhu taagnaayd iyo cadceeda subaxnimo ee aay falaadhaheega casuusiga ahi aay ku sii dhacayaan dhijaamaha aay weli sii wadhan yihiin biyihii xareeda ahaa eeuu ka tagay meraalihii maheegaan ee maasheeyay degalka xalaayto iyo qurruxda hibo ee ilaahaay ku manaaystey gabadha ayaad goobtaa iyo gabadhaa aad ku milicsan kartaa oo aad ku tilmaami kartaa quruxdii suleekhiyo siirihii wajaale oo uu isasimay ugbaadku.
Waana goobtii iyo goortii uu abwaankku ku sifeeyay maansada:-
Casarkii cadceedoo godka cidhifka gelisoo
Ka sokeeyo caadoo
Falaadh wada casaana ku cadaaysay baalaha
Ama laanta canabkoo hoobaan la ciirtiyo
Cagaarkoo iftiimiyo caleen ubaxle bixisiyo
Cidi daaqin weeyee!

No comments:

Post a Comment

waad ku mahad santahay fikrad dhiibashadaada